یکی از ابزارهایی که به منظور سنجش و اندازه گرفتن دما و حرارت استفاه می شود ترمومتر یا دماسنج است. که دارای انواع مختلفی بوده و ترمومتر صنعتی یکی از پرکاربردترین انواع ترمومتر است.
در بیش تر فرایندها، نیاز داریم که به صورت پی در پی و مداوم، دما را مورد بررسی و کنترل قرار دهیم. چون اگر این کار را انجام ندهیم و دما به صورت ناگهانی بالا رود، آسیب های جدی و جبران ناپذیری مانند خراب شدن دستگاه و یا قسمتی از سیستم، آسیب به اپراتور، بی کیفیت شدن محصولات تولید شده، آتش سوزی و… رخ می دهد. بنابراین بایستی دمای سیستم را به طور متداول با یکی ا زانواع دماسنج مانند دماسنج صنعتی کنترل کنیم تا از چنین آسیب هایی پیشگیری کنیم.
دماسنج یا ترمومترهای صنعتی جزو ترمومترهایی هستند که باید برای سنجش و خوانش دما آن ها را بر روی مکانی که می خواهیم دما را بخوانیم، نصب کنیم.
از انواع ترمومتر ها به طور قابل توجهی در صنایعی نظیر پتروشیمی، سیمان، فولاد، نفت، گاز، پالایشگاه، آزمایشگاه ها، صنعت پزشکی و خانگی استفاده می کنیم.
به علاوه در صنایعی مانند صنایع پلاستیک سازی، صنایع پتروشیمی و شیمیایی، صنایع هسته ای، صنایع پالایش نفت و گاز، صنایع ساخت ابزار آلات و ماشین، داروسازی و سیستم های اتوماسیون ترمومترهای صنعتی نیز به کار می رود.
ترمومتر آنالوگ یا دماسنج عقربه ای، بیش تر در صنایع پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد. و علت این کار این است که، ترمومترهای آنالوگ برخلاف ترمومترهای دیجیتال، برای اندازه گرفتن دما از جریان برق و الکتریسته استفاده نمی کنند. زیرا استفاده از جریان برق در صنایعی نظیر پتروشیمی که احتمال انفجار وجود دارد بسیار خطرناک است. از دیگر دلایلی که منجر به محبوبیت دماسنج های آنالوگ در بین مردم شده است می توان به مقرون به صرفه بودن و تنوع زیاد مدل های آن در بازار اشاره کرد.
دماسنج های آنالوگ رایج در بازار ایران
• دماسنج شیشه ای جیوه ای
• دماسنج شیشه ای الکلی
• دماسنج عقربه ای بی متال (دو فلز)
• دماسنج عقربه ای گازی
ترمومترهای دیجیتال قابلیت استفاده جهت اندازه گیری دمای محیط های مختلف از جمله: یخچال سردخانه، دامداری، گل خانه، کارخانه ها، جوجه کشی و منازل را دارند.
این ترمومترها همچنین می توانند دمای محیط را در منفی ۵۰ درجه سانتیگراد تا مثبت ۱۱۰ درجه سانتیگراد اندازه گیری کنند و آن را از طریق صفحه نمایش LCD دیجیتالی نشان دهند، بدون اینکه به جریان برق یا باتری سکه ای نیاز داشته باشند.
وزن آن سبک بوده و به راحتی می توانیم آن را حمل کنیم. دامنه وضوح و دقت اندازه گیری آن ها بالا است. دماسنج سیمی آن، به هیچ عنوان دچار خطای اندازه گیری نشده و از لحاظ قیمت، مقرون به صرفه است. استفاده کردن از این ترمومترها با نمایش گرهای ساده بسیار راحت است.
یکی از بهترین انواع ترمومترهای دیجیتال صنعتی ترمومترهای مادون قرمز هستند. چون می توانند از فواصل دور دما را اندازه گیری کنند!! بدون اینکه با سطح و محیطی که می خواهیم دمایش را اندازه بگیریم، تماس داشته باشند. ترمومترهای مادون قرمز یک ابزار بسیار مناسب برای اندازه گرفتن دماهای بسیار بالا و بسیار پایین هستند.
این نوع ترمومتر صنعتی، از بین همه ی ترمومترهای پیچیده، بهترین و مناسب ترین گزینه است.
به علت عدم نیاز این ترمومترها به تماس با سطح، می توانیم با خیال آسوده برای اندازه گیری دمای خیلی زیاد، از آن ها استفاده کنیم. در ترمومترهای صنعتی مادون قرمز دما را تنها می توانیم با فشار دادن یک ماشه اندازه گیری کنیم. این نوع ترمومترها دامنه، وضوح و قدرت اندازه گیری دقیقی دارند.
از ساده ترین انواع دماسنج های دیجیتال صنعتی، دماسنج های برچسب دما هستند. با اینکه ترمومترهای برچسب دما ترمومترهای خیلی دقیقی نیستند ولی خیلی مفید هستند. از این دماسنج های برچسب دما، برای فرایندهایی که نیاز به رسیدن به مقدار قابل مشخص دما است، استفاده می کنیم. این برچسب های دما مشخص می کنند که دما از دمای مورد نظر ما، رد شده است یا خیر. در برخی صنایع و کارخانه ها، این برچسب های دما را بر روی قسمتی از ابزار آلات قرار می دهیم، و به این ترتیب بالا رفتن دما و حرارت را در بخش های گوناگون کنترل می کنیم. این برچسب ها طوری طراحی شده اند که وقتی در انجام فرایند به دمای مورد نظرمان رسیدیم، سیاه رنگ می شوند. و به صورت یک بار مصرف نیز استفاده می شوند.
ترمومترهای برچسب دما علاوه بر اینکه مقاومت بالایی در برابر روغن و آب دارند برای هر مقدار خاص دما، قابلیت تولید را دارند. همچنین برای ردیابی و کنترل دما، مناسب هستند.و حتی بعد از سرد شدن جسم در حال اندازه گیری تغییر رنگ نمی دهند.
• ترمومترهای نوع K
• ترمومترهای ثبت کننده داده دما
• ترمومترهای دو سنسوره
• دوربین های تصویر برداری حرارتی
طرز کار با هود آزمایشگاهی و رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده از آن برای جلوگیری از آسیب های احتمالی یکی از موارد مهمی است که کاربران و تکنسین های آزمایشگاهی باید به خوبی با آن آشنا باشند. هود آزمایشگاهی چیست؟ از آن جایی که انجام فعالیت هایی مثل میکروب شناسی، کشت میکروب و یا تهیه […]
با پیشرفت فناوری و ظهور میکروسکوپ های الکترونی، انواع مختلفی از این میکروسکوپ ها با روشهای کاری مختلفی ایجاد شدند. یکی از انواع میکروسکوپ ها که امروزه کاربرد زیادی دارد، میکروسکوپ نیروی اتمی است. این میکروسکوپ مانند دیگر میکروسکوپ های جدید، از الکترون استفاده نمیکند. عملکرد این میکروسکوپ بر اساس نیروی بین نوک پروب میکروسکوپ […]
چسب ماده ای است که می تواند باعث چسبندگی دو جسم به یکدیگر شود این ساده ترین تعریف برای چسب است ما در این بخش به بررسی چسب نشاسته می پردازیم. شاید برایتان جالب باشد که بدانید امروزه استفاده از چسب نشاسته بسیار کاربرد دارد و این محصول از دیرباز مورد توجه بوده است در […]
پرتوی X(پرتو ایکس) به واسطه ی کاربرد های زیادی که در آنالیز و مشخصه یابی مواد دارد، بسیار مورد توجه است. به همین دلیل در مقاله ی پیش رو مقدماتی در مورد پرتو X گفته می شود و در ادامه، برخی از روش های طیف سنجی، مشخصه یابی و آنالیز آن توضیح داده و بررسی […]