مواد شیمیایی می توانند خطرات مختلفی برای انسان و محیط زیست داشته باشند. به همین دلیل است که باید به نگهداری و انبار کردن آنها توجه ویژه ای شود. هرکدام از مواد شیمیایی دارای ویژگی ها و خطرات مختلفی هستند که با مطالعه صفحات ایمنی مواد شیمیایی (MSDS) میتوان این اطلاعات را بدست آورد. سایت تمادکالا فایل MSDS مواد شیمیایی ای که به فروش میرساند را در صفحه فروش محصول در اختیار خریداران قرار میدهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد برگه ایمنی مواد شیمیایی، میتوانید مقاله “MSDS چیست؟” را مطالعه فرمایید.
اصلی ترین اصل در نگه داری مواد شیمیایی، توجه به این نکته است که مواد شیمیایی که بایکدیگر سازگار نیستند، نباید از لحاظ فیزیکی نزدیک به یکدیگر نگه داری شوند. در ادامه به مراحل انبار کردن مواد شیمیایی اشاره خواهیم کرد.
در جدول زیر، گروه های اصلی مواد شیمیای و وضعیت سازگاری آن با دیگر گروه ها آورده شده است. ستون سمت راست، گروه ماده و ستون سمت چپ، شماره گروه هایی است که این گروه با آنها ناسازگار است:
RGN | Reactivity Group | Incompatible With RGN: |
1 | Acids, Mineral, Non-Oxidizing | 4-15,17-26,28,30-34,101-107 |
2 | Acids, Mineral, Oxidizing | 3-34,101-103,105-107 |
3 | Acids, Organic | 2,4,5,7,8,10-12,15,18,21,22,24,265,33,34, 102-105,107 |
4 | Alcohols and Glycols | 1-3,8,18,21,25,30,34,104,105,107 |
5 | Aldehydes | 1-3,7,8,10,12,21,25,27,28,30,33,34,104,105, 107 |
6 | Amides | 1,2,21,24,104,105,107 |
7 | Amines, Aliphatic and Aromatic | 1-3,5,12,17,18,21,24,30,34,104,105, 107 |
8 | Azo Compounds, Diazo Compounds and Hydrazines | 1-5,9,11-13,17-23,25,30-34, 102-107 |
9 | Carbamates | 1,2,8,10,21,22,25,30,104, 107 |
10 | Caustics | 1-3,5,9,13,17-19,21,22,24-27,32,34,102,103, 107 |
11 | Cyanides | 1-3,5,9,13,17-19,21,22,24-27,32,34,102,103, 107 |
12 | Dithiocarbamates | 1-3,8,17-19,21,25,30,34,103,104, 107 |
13 | Esters | 1,2,8,10,21,25,102,104,105, 107 |
14 | Ethers | 1,2,104, 107 |
15 | Fluorides, Inorganic | 1-3, 107 |
16 | Hydrocarbons, Aromatic | 2,104, 107 |
17 | Halogenated Organics | 1,2,7,8,10,11,20-23,25,30,104,105, 107 |
18 | Isocyanates | 1-4,7,8,10-12,20-22,25,30,31,33, 104-107 |
19 | Ketones | 1,2,8,10,11,20,21,25,30,104,105, 107 |
20 | Mercaptons and Other Organic Sulfides | 1,2,8,17-19,21,22,25,30,34,104,105, 107 |
21 | Metals, Alkali and Alkaline Earth Elemental | 1-13,17-20,25-27,30-32,34,101-104,106, 107 |
22 | Metals, Other Elemental and Alloys as Powders, Vapors or Sponges | 1-3,8-10,17,18,20,28,30,34,102-104,106, 107 |
23 | Metals, Other Elemental and Alloys as Sheets, Rods, Drops, Moldings | 1,2,8,17,102-104, 107 |
24 | Metal and Metal Compounds, Toxic | 1-3,6,7,10,26,30,34,102,103,106, 107 |
25 | Nitrides | 1-5,8-13,17-21,26-27,30,31,34,101-104,106, 107 |
26 | Nitrites | 1-3,10,21,24,25,30,104,105, 107 |
27 | Nitro Compounds, Organic | 2,5,10,21,25,104,105, 107 |
28 | Hydrocarcons, Aliphatic, Unsaturated | 1,2,5,22,30,104, 107 |
29 | Hydrocarbons, Aliphatic, Saturated | 2,104, 107 |
30 | Peroxides and Hydroperoxides, Organic | 1,2,4,5,7-9,11,12,17-22,24-26,28,31-34,101-105, 107 |
31 | Phenols and Cresols | 1,2,8,18,21,25,30,34,102-105, 107 |
32 | Organophosphates, Phosphothioates, Phosphodithioates | 1,2,8,10,21,30,34,104,105, 107 |
33 | Sulfides, Inorganic | 1-3,5,8,18,30,34,102-104,106, 107 |
34 | Epoxides | 1-5,7,8,10-12,20-22,24,25,30-33,102,104,105, 107 |
101 | Combustible and Flammable Materials, Misc. | 1,2,21,25,30,102,104,105, 107 |
102 | Explosives | 1-3,8,10,13,21-25,30,31,33,34,101,105-105, 107 |
103 | Polymerizable Compounds | 1-3,8,10-12,21-25,30,31,33,102,104,105, 107 |
104 | Oxidizing Agents, Strong | 1,3-9,11-14,16-23,25-34,101-103,105, 107 |
105 | Reducing Agents, Strong | 1-8,12,13,17-20,26,27,30,31,32,34,101-104,106, 107 |
106 | Water and Mixtures Containing Water | 1,2,8,18,21,22,24,25,33,105, 107 |
107 | Water Reactive Substances | ALL! |
در بالا به نکات کلی اشاره شد که بیشتر به ویژگی های انبار نگهداری مواد شیمیایی مربوط هستند. در ادامه به برخی روشهای کلی دسته بندی و نگهداری مواد اشاره خواهد شد.
بهترین دسته بندی برای انبار کردن مواد شیمیایی، در وهله اول دمای مناسب برای نگهداری مواد است. بر این اساس لازم است که مواد بر اساس دمای نگهداری آنها از یکدیگر جدا شوند تا در انبارهایی با دماها و شرایط مختلف نگهداری شوند.
دسته بندی ای که در ادامه خواهد آمد، صرفا یک دسته بندی پیشنهادی است. این دسته بندی برای دسترسی راحتتر به ماده مورد نظر طراحی شده است.
لازم است تا مایعات و حلال ها بدلیل ملاحظاتی که برای آنها وجود دارد، در قفسه ای جداگانه نسبت به دیگر مواد جامد یا گاز دسته بندی شوند. در دسته بندی این مواد نیز میتوان آنها را به دسته های مختلف تقسیم کرد:
این مواد در استوانه های خاصی نگهداری میشوند و لازم است که از دیگر مواد جدا باشند. همچنین باید در مقابل ضربه نیز از گازها محافظت صورت بگیرد.
در هرکدام از دسته بندی های بالا میشود ریزتر شد یا دسته بندی های جدیدی معرفی کرد که بسته به مواد و میزان استفاده از هرکدام دارد.
سود پرک یا کاستیک سودا یا سود سوزآور یا سدیم هیدروکسید (NaOH) جامدی سفیدرنگ با دمای ذوب 1390درجه سانتی گراد است. سود پرک تمایل شدیدی به جذب رطوبت دارد، بنابراین در انتقال و نگه داری این ماده باید محافظت لازم صورت گیرد. این ماده بدون بو است و اثر خورندگی بالایی دارد. انحلال سودپرک در […]
فیلتر سر سرنگی چیست و چه کاربردی دارد؟ فیلتر سر سرنگی به شکل یک چرخ است، و به همین علت، گاهی اوقات فیلتر چرخی نیز نامیده می شود. این فیلترها، یکبار مصرف هستند و کارتریج فیلتر مبتنی بر فیلتراسیون با غشاء است. این فیلتر از یک سمت به سر یک سرنگ وصل میشود و از […]
دستگاه بن ماری آزمایشگاهی وسیله ای بوده که از آن با عنوان حمام آب نیز یاد می شود، طرز کار بن ماری آزمایشگاهی به این صورت است که با گرم کردن آب به صورت ملایم و یکنواخت، امکان انجام واکنش های شیمیایی مختلف در بستری بسیار مناسبی را فراهم می کند. دستگاه بن ماری آزمایشگاهی […]
کلروفرم چیست؟ کلروفرم گازی بیرنگ با فرمول شیمیایی CHCL3 است. این ماده از استون و اتانول از طریق اثر پودر سفیدکننده کلر(هیپوکلریت کلسیم) تولید نمود. بخار آن سمی و اعتیاداور است و تنفس طولانی آن کشنده است. در گذشته به عنوان بیهوشکننده (اولین بار در زایمان) مورد استفاده قرار میگرفت. کلوروفرم اولین بار توسط سه […]