آهک خوراکی یا هیدروکسید کلسیم، یک پودر سفید رنگ، بی بو با خاصیت قلیایی است که در محیط‌های صنعتی مانند تصفیه فاضلاب، تولید کاغذ، ساخت و ساز و فرآوری مواد غذایی استفاده میشود. البته این ماده به عنوان جزئی از سیمان استخوانی، کاربردهای پزشکی و دندانپزشکی نیز دارد. هیدروکسید کلسیم اشکال و نام‌های مختلفی دارد، از جمله:
آهک خوراکی شکلی از هیدروکسید کلسیم است که در روند تهیه غذاها استفاده میشود.
از آهک خوراکی برای اهداف مختلفی از جمله ایجاد ترشی بیشتر برای ترشی‌جات، ایجاد حالت تردی برای خیارشور، ایجاد حالت تردی و حفظ شکل میوه‌ها در کمپوت‌ها و مرباجات و غیره استفاده می‌گردد. علاوه بر این، افزودن این ماده به مواد غذایی بخشی از کلسیم مورد نیاز بدن را تامین میکند. در ادامه، طرز استفاده از آهک خوراکی برای تهیه‌ی مربا را شرح می‌دهیم.
به دلیل خواص شیمیایی و قلیایی پودر آهک، خود این ماده به هیچ وجه نباید به طور مستقیم وارد بدن گردد یا به طور مستقیم با پوست دست تماس داشته باشد، بلکه برای کاربردهای مختلف باید آب آهک تهیه کرده و از آن استفاده شود. برای تهیه ی آب آهک، باید مقدار 1 کیلوگرم آهک هیدراته را در 5-6 لیوان آب ریخته و پس از هم زدن، فرصت کافی جهت ته نشین شدن پودر آهک بدهیم. از آنجایی که آهک هیدراته در آب حل نمی‌شود؛ بنابراین در ته ظرف ته نشین میشود و یک مایع سفید رنگ یا شیری رنگ بالای آن باقی می‌ماند که آن را آب آهک گویند. آب آهک خواصی که از آهک هیدراته برای کاربردهای خوراکی نیاز داریم، را دارد.
بعد از تهیه آب آهک، میوه‌هایی که پوست گرفته شده‌اند و قطعه قطعه شدند را در آب آهک به مدت 24 ساعت می‌خیسانیم (شکل زیر). بعد از آن قطعه‌های میوه را از آن خارج می‌کنیم و سپس به مدت 8-10 ساعت در آب می‌خیسانیم. سپس از آب خارج می‌کنیم و با آن قطعات میوه، مربا یا کمپوت درست می‌کنیم. مزیتی که این کار دارد، این است که کمک میکند تا میوه در حین پختن بافت خود را حفظ کند و علاوه بر حفظ شکل، حالت تردی و تازگی داشته باشد. مزیت دیگرش این است که این اتفاق در حالی می‌افتد که نیاز به شکر خیلی زیادی نیست و شکر در حد معمولی برای تهیه مربا استفاده میشود.
برای تهیه مربا از میوه‌هایی که معمولا بعد از پخته شدن، شکل و بافت خود را از دست می‌دهند، می‌توان از روش آب آهک استفاده کرد. از جمله مرباهایی که می‌توان به کمک آب آهک تهیه کرد، عبارتند از:
برای تهیه مربا از هر یک از میوه‌های گفته شده، می‌توان از روشی که با استفاده از آب آهک در این مقاله توضیح داده شد، استفاده کرد.
برای تهیه کمپوت هم می‌توان از محلول آب آهک برای کمک به حفظ بافت و ساختار میوه کمپوت استفاده کرد. میوه‌هایی که می‌توان با این روش، کمپوت کرد، عبارتند از:
آنالیز گرمایی (Thermal analysis) به روش هایی گفته میشود که مشخصات یا تغییرات مشخصات مواد در اثر حرارت را اندازه گیری می‌کنند. آنالیز گرمایی واکنش‌های مواد در مقابل جریان انرژی حرارتی در داخل یا خارج مواد جامد را بررسی میکند. به این واکنش‌ها تحولات حرارتی می‌گویند. تحولات حرارتی ممکن در یک ماده جامد را می‌توان […]
جوهر نمک اسیدی بسیار قوی و خورنده می باشد که در صنایع مختلف کاربردهای گوناگونی دارد. یکی از کاربردهای مهم این اسید که به هیدروکلردیک اسید یا اسید معده معروف است، تمیز کردن فلزات می باشد. این ترکیب اسیدی برای از بین بردن زنگ آهن و اکسیدهای فلزی انباشته شده بر روی فلزات به کار […]
کاغذ تورنسل یا کاغذ لیتموس (Litmus paper) در اصل از یک ماده ی رنگی طبیعی و نوعی گلسنگ (Lichen) به دست می آید. گلسنگ گیاهی کوچک است که از همزیستی قارچ و جلبک در کنار هم به وجود می آید. کاغذ تورنسل برای سنجش و شناسایی اسیدها و بازها مورد استفاده قرار می گیرد. کاغذ لیتموس […]
مطالعه برهمکنش تابش الکترومغناطیسی با ماده طیف سنجی(اسپکتروسکوپی) نامیده می شود. تابش الکترومغناطیسی که با مؤلفه هایی همچون طول موج، فرکانس و سرعت مشخص می شود، دارای یک خاصیت دوگانه ذره و موج است. در حقیقت می توان تابش الکترومغناطیسی را به صورت ذرات مجزا به نام فوتون در نظر گرفت که انرژی آنها متناسب […]
