اسید بوریک که به نام های دیگر نظیر اسید اورتوبوریک و هیدروژن بورات معرف است، یک اسید معدنی ضعیف با خاصیت ضدعفونیکنندگی است. اسید بوریک اولین بار توسط ویلهلم هومبرگ از واکنش بوراکس با اسید های معدنی تهیه شد و که عنوان sal sedativum Hombergi ( نمک آرام بخش هومبرگ) گرفت.
فرمول شیمیایی اسید بوریک H3BO3 و فرمول مولکولی آن BH3O3، با جرم مولی 61.83 گرم در مول است. شکل ساختاری آن به صورت زیر است:
اتم بور مرکزی به 3 گروه (HO-) هیدروکسیل متصل است که می تواند پیوند هیدروژن قوی تشکیل دهد. طول باند B-O مولکول 196 پی ام(pm) و طول باند O-H آن 97 پی ام(pm) است.
کریستال اسید بوریک از مولکول های B(OH)3 با پیوند هیدروژنی به طول 272 پی ام(pm) شاخته شده است و فاصله بین دو لایه مجاور آن 318 پی ام(pm) است.
اسید بوریک از 2 روش زیر به دست می آید:
1) از واکنش مواد معدنی مثل بوراکس (Na2B4O7 · 10H2O) با اسید قوی همانند HCl:
Na2B4O7·10H2O + 2 HCl → 4 H3BO3 + 2 NaCl + 5 H2O
2)از هیدرولیز BBr3 یا B2H6:
BBr3 + 3 H2O → B(OH)3 + 3 HBr
B2H6 + 6 H2O → 2 B(OH)3 + 6 H2
به صورت بلورهای بی رنگ یا پودر سفید رنگ با چگالی 1.435 گرم بر میلی لیتر، نقطه ذوب 170.9 درجه سانتی گراد و نقطه جوش 300 درجه سانتی گراد است.
اسید بوریک یک اسید مونوبازیک ضعیف بوده و اسید لوئیس محسوب می شود، که در اسید سولفوریک بی آب و آب جوش حل می گردد. برای ساخت اسید متابریک(HBO2) کافی است، اسید بوریک را تا دمای بیش از 170 درجه سانتی گراد گرم کرد.
H3BO3 → HBO2 + H2O
به عنوان ماده اولیه در تولید فایبرگلاس کاربرد دارد که از آن برای تقویت پلاستیک در لوله کشی های صنعتی و یا تخته های مدار رایانه مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین از اسید بوریک در تولید شیشه نمایشگر های LCD، در صنعت جواهرات جهت کاهش اکسیداسیون سطح در ترکیب با مقداری الکل دناتوره برای لحیم کاری کاربرد دارد.
به عنوان ضدعفونی کننده برای بریدگی و یا سوختگی های جزئی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین از آن برای درمان آکنه و برای جلوگیری از قارچ انگشتان پا به صورت پودر در جوراب ها استفاده می شود. از محلول بسیار رقیق اسید بوریک برای شست و شوی چشم و گوش شده استفاده شده و گاهی برای درمان عفونت های قارچی که داروهای موجود به درمان پاسخ نداده و عامل آن ها کاندیدا آلبیکانز نبوده استفاده می شود. اما باید توجه داشت که مصرف مکرر آن به خصوص برای نوزادان بسیار سمی است.
از اسید بوریک در ساخت انواع حشره کش ها، جلوگیری و از بین بردن انواع پوسیدگی خشک و مرطوب در الوار ها و همچنین برای جلوگیری از حمله حشرات و قارچ ها در ترکیب با اتیلن گلیکول به عنوان حامل برای پوست خارجی چوب استفاده کرد.
از اسید بوریک به منظور جلوگیری از افزایش اسیدیته در استخر های شنا به عنوان یک اسید ضعیف استفاده می شود.
آبکاری یکی از فرآیندهای الکتروشیمیایی بسیار مهم و پرکاربرد در صنعت است. از آبکاری میتوان در موارد بسیاری استفاده که در حال حاضر از این فرآیند بیشتر برای افزایش مقاومت و خواص سطحی مواد استفاده می شود. در آبکاری یک فلز با استفاده از فرآیند الکتروشیمیایی روی یک ماده دیگر(که کاتد است)، نشانده می شود. […]
روش و چگونگی یادگیری از اصلی ترین کارهایی است که در رشد و شکوفا شدن یک کودک است. هنگامی که یک کودک وارد فضای آموزشی میشود، روش های گوناگونی وجود دارد که کودک به ان هدف آموزشی برسد. یکی از نکاتی که شاید امروزه به آن توجه بیشتری میشود، جذب کودک است. در تمام کارهای […]
آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید مادهای است که امروزه کاربردهای بسیار زیادی دارد. این ماده بیشتر به عنوان ضدعفونی کننده و سفیدکننده استفاده میشود. این ماده بیشتر به صورت غلیط آن یافت میشود و در کاربردهایی بسیاری نیاز است که این ماده رقیق گردد. برای رقیق کردن آن حتما لازم است از آب مقطر استفاده […]
استاندارد 0.5 مک فارلند برای تخمین کدورت و میزان باکتری معلق در مایعات استفاده میشود. روش تهیه استاندارد مک فارلند از طریق مخلوط کردن کلرید باریوم 1% (BaCl2) و اسید سولفوریک 1% (H2SO4) است. با تنظیم حجم این دو معرف میتوان استانداردهایی با درجات مختلف کدورت تهیه کرد تا چندین غلظت مختلف از باکتری را […]