کلروفرم گازی بیرنگ با فرمول شیمیایی CHCL3 است. این ماده از استون و اتانول از طریق اثر پودر سفیدکننده کلر(هیپوکلریت کلسیم) تولید نمود.
بخار آن سمی و اعتیاداور است و تنفس طولانی آن کشنده است. در گذشته به عنوان بیهوشکننده (اولین بار در زایمان) مورد استفاده قرار میگرفت. کلوروفرم اولین بار توسط سه دانشمند با یک روش مشترک همزمان بدست آمد که اولین آن توسط شیمیدان فرانسوی اوژن کشف شد.
کلروفرم در گذشته در صنعت یخچالسازی و تولید تفلون استفاده میشد. همچنین برای تولید ماده فلوروکربن22 (سردکننده یخچال) و تهیه ماده تترافلورو اتیلن نیز استفاده میشد.
همچنین به عنوان حلال برای تولید حشره کش و مواد نگهدارنده و شیرینکنندههای مواد دارویی استفاده میشد. نخستین زنی که با کمک کلروفرم وضع حمل کرد، از آن جا که زایمان بسیار بیدردی داشت، اسم فرزند خود را آنستازیا (به معنای هوشبری) گذاشت.
کلروفرم یکی از خطرناکترین هیدروکربنهای کلردار فرار (Organochloride) است. تنفس و تماس آن با پوست انسان باعث بروز مشکلات زیادی میشود که ممکن است به بیهوشی، توقف ضربان قلب و… منجر شود. کلروفرم چربی پوست را شسته و حل میکند. در نتیجه باعث تحریک پوست و صدمه به آن میشود.
از علایم تماس با کلروفرم میتوان به سردرد ، تهوع ، احساس مستی ، خستگی ، گیجی ، اضطراب ، التهاب ، افت تنفس و… اشاره کرد. بعد از خوردن یا تماس پوستی با آن، به خوبی جذب بدن شده و متابولیزه (مجموعه تغییرات ترکیبی تخریبی در سلولهای موجودات زنده) میشود. اگر کلروفرم به چشم پاشیده شود موجب سوزش و سرخ شدن چشمها میشود. تماس طولانی مدت این ماده با پوست باعث بروز زخم میشود. دوز متوسط کشنده کلروفرم برای یک فرد بالغ در حدود 45 گرم تخمین زده شده است.
کلروفرم از جمله بهترین حلالهای آلکالوئیدها است؛ به همین دلیل نیز در صنایع داروسازی از این ماده به منظور استخراج آلکالوئیدها از مواد گیاهی استفاده میشود. همچنین کلروفرم به دلیل خاصیت بیحس کننده کاربرد وسیعی در علم پزشکی دارد. البته به دلیل ضررهایی که دارد این کاربرد بیحسی در علم پزشکی محدود و بسیار کنترل شده است تا آسیبی به بیمار نرسد. در ادامه به کاربردهای دیگر آن میپردازیم:
کلروفرم یک حلال آلی بسیار مطرح است و به همین دلیل نیز در بسیاری از واکنشهای صنعتی کاربرد دارد. در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره میشود.
از آنجایی که ممکن است همه امکان دسترسی به محلول ضدعفونی کننده دست را نداشته باشند و نتوانند آن را به صورت مستقیم خریداری کنند. بر آن شدیم تا مقاله ای درباره تهیه محلوول ضدعفونی کننده دست خانگی بنویسم. محتویات این مقاله عمدتا بر اساس فرمولاسیون و توصیه های سازمان بهداشت جهانی (WHO) برای تهیه […]
مطالعه برهمکنش تابش الکترومغناطیسی با ماده طیف سنجی(اسپکتروسکوپی) نامیده می شود. تابش الکترومغناطیسی که با مؤلفه هایی همچون طول موج، فرکانس و سرعت مشخص می شود، دارای یک خاصیت دوگانه ذره و موج است. در حقیقت می توان تابش الکترومغناطیسی را به صورت ذرات مجزا به نام فوتون در نظر گرفت که انرژی آنها متناسب […]
آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید مادهای است که امروزه کاربردهای بسیار زیادی دارد. این ماده بیشتر به عنوان ضدعفونی کننده و سفیدکننده استفاده میشود. این ماده بیشتر به صورت غلیط آن یافت میشود و در کاربردهایی بسیاری نیاز است که این ماده رقیق گردد. برای رقیق کردن آن حتما لازم است از آب مقطر استفاده […]
کاغذ تورنسل یا کاغذ لیتموس (Litmus paper) در اصل از یک ماده ی رنگی طبیعی و نوعی گلسنگ (Lichen) به دست می آید. گلسنگ گیاهی کوچک است که از همزیستی قارچ و جلبک در کنار هم به وجود می آید. کاغذ تورنسل برای سنجش و شناسایی اسیدها و بازها مورد استفاده قرار می گیرد. کاغذ لیتموس […]